اهمیت تنفس صحیح:

تنفس شکمی (مهم‌ترین نوع تنفس)

• تنفس شکمی
• تنفس کامل یوگی
• کاپالبهاتی
• بهاستریکا
• نادی شودنا
• تنفس شکمی بیدارت می کند

فواید تنفس آگاهانه کامل شکمی:

• کنترل اضطراب:

تنفس عمیق فایده های زیادی برای سلامتی دارد و گامی موثر برای بازیابی انرژی است. یک تنفس عمیق از راه بینی مغز را تقویت و حافظه را سریع تر می کند. در واقع استنشاق هوای سالم به صورت عمیق و بیرون دادن هوای ناسالم به طور کامل را تنفس عمیق می گویند. همه افراد می‌توانند تمرین تنفس عمیق را، هر زمان، و در هر جایی انجام دهند. در تنفس عمیق از تمام ظرفیت ریه‌ها استفاده می‌شود.

بهتر است این کار را در طول روز یا هر زمان که احساس خستگی، استرس یا افسردگی داشتید چندین بار تکرار کنید.

تنفس عمیق منجر به دفع سموم و حتی بهبود سلامت دستگاه گوارش نیز می شود.

موثرترین راهکار برای کاهش استرس، تنفس عمیق است. تنفس عمیق می‌تواند به بدن کمک کند با افزایش تولید اندروفین اضطراب را برطرف کند. اندروفین هورمونی است که احساس راحتی در بدن را ارتقاء می‌دهد.

• حذف سموم از بدن:

ریه یکی از اندام‌های دفع کننده‌ی بدن است. این اندام در بیرون راندن مواد سمی موجود در خون نقش مهمی ایفا می‌کند.زمانی که ریه‌ها عادت به تنفس سریع داشته باشند، این سموم و ضایعات به‌طور کامل از بدن خارج نمی‌شوند.تجمع سموم در بدن مشکلاتی همچون التهاب، خستگی، اضافه وزن، تحلیل عضلانی و فشارخون بالا را در پی خواهد داشت. تنفس عمیق نه تنها جذب اکسیژن را بیشتر می کند ،بلکه باعث می‌شود بدن‌تان هوای ناسالم بیشتری را که دارای بسیاری از مواد مضر و سمی است دفع کند.

• درمان علائم یائسگی:

تنفس عمیق می‌تواند فایده‌های بسیاری برای سلامتی داشته باشد به خصوص درمان و معالجه‌ی مشکل یائسگی در زنان. کسانی که همواره با علائم یائسگی درگیر هستند بهتر است تمرین تنفس عمیق را به صورت منظم انجام دهند.

• عوارض سرطان:

تحقیقات نشان داده است که تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بدن کمک کند. اثرات جانبی شیمی‌درمانی یا داروهای سرطان را برطرف کند. همچنین می‌تواند کیفیت زندگی بیماران سرطانی به خصوص کسانی که از سرطان ریه رنج می‌برند را زیاد کند.

• کاهش وزن:

یک الگوی تنفسی منظم و عمیق می‌تواند به کاهش وزن فرد کمک کند. تنفس عمیق باعث می‌شود اکسیژن بیشتری به بدن برسد و این به چربی‌سوزی بیشتر کمک می‌کند. پژوهش ها نشان داده، یک برنامه منظم یوگا و تنفس، شاخص توده بدنی را کاهش می‌دهد. تمرین تنفس عمیق باعث انقباض عضلات شکمی و اصلاح جریان خون به قسمت‌های مختلف مغز می‌شود و فعالیت‌های متابولیسمی مغز را تغییر می‌دهد.

کسانی که رژیم غذایی سفت و سختی برای کاهش وزن دارند و همچنان میل به خوردن خوراکی‌های بیشتر دارند،بهتر است تمرین تنفس عمیق را امتحان کنند. این کار باعث شود اکسیژن بیشتر توسط بدن جذب شود ، سرعت سوخت و ساز را زیاد می کند و به فرد انرژی بیشتر می دهد و همچنین مانع از تمایل مغز به خوراکی‌های بیشتر شود که این کار را از طریق تنظیم هورمون لپتین و گرلین انجام می‌دهد

• کاهش درد:

اکثر افراد در زمان درد شدید نفس را در سینه حبس می‌کنندو البته این مکانیسم طبیعی مغز است.با این‌حال اگر هنگام دردهای مزمن ناشی از آرتریت، لوپوس، فیبرومیالژیا و… نفس عمیق داشته باشید، این کار باعث ترشح اندورفین بیشتر خواهد شد که نقش مسکن طبیعی را در بدن دارد.

همچنین، تنفس عمیق باعث کاهش اسیدیته بدن می‌شود و محیط بدن را قلیایی‌تر می‌کند. قلیایی بودن بدن، کنترل درد را راحت‌تر می‌کند.

تنفس عمیق می‌تواند اکسیژن بیشتری را که اکثر سلول‌های بدن به آن نیاز دارند به بدن وارد کند. اکسیژن به حذف انتقال دهنده‌های عصبی درون خون کمک می‌کند و درد ناشی از مشکلات عصبی یا گردش خون را بر طرف می‌سازد.

• بهبود ریه:

یکی دیگر از فواید تنفس عمیق، بهبود عملکرد ریه ها می باشد. ریه ارگان اصلی فرایند تنفس است و مهم‌ترین بخش دستگاه تنفسی به شمار می‌رود. تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بهبود ظرفیت ریه‌ها کمک کند و این کار را از طریق تمرین دادن ریه و ماهیچه‌های اطراف آن انجام می‌دهد.

تنفس عمیق باعث بهبود عملکرد ریه‌ها و جلوگیری از ذات‌الریه و دیگر عوارض بعد از عمل جراحی می‌شود.

تنفس عمیق باعث می‌شود اکسیژن بیشتری به سلول‌های بدن برسد.بدون اکسیژن کافی، شخص بیشتر در معرض مشکلات ریوی و حتی بیماری قلبی قرار می‌گیرد. تنفس عمیق برای کسانی که مشکوک به بیماری‌های ریوی یا تنفسی هستند نیز مفید است.روزی ۱۰ دقیقه تنفس عمیق به کاهش مشکلات تنفسی همچون آسم، بیماری انسدادی مزمن ریوی، برونشیت و حتی درد قفسه سینه کمک می‌کند.

• کاهش فشارخون:

تنفس عمیق ابتدا با تقویت و فعال‌سازی سیستم پاراسمپاتیک، باعث آرامش می‌شود.سپس با کمک به تجزیه نمک، دفع آن را راحت‌تر می‌کند. برای کنترل فشارخون و حفظ سلامت قلب، روزی دو یا سه مرتبه، تنفس شکمی را به مدت ۱۰ دقیقه تمرین کنید.

• کنترل میل جنسی:

افراط درارضای میل جنسی و کنترل نکردن آن، هم تعادل عصبی فرد را برهم می زند وهم ازبخش عظیمی ازنیروهای حیاتی و قوای مغیاطیسی او می کاهد. جالب این که میل جنسی تنفس را تند وسطحی میکند . هربارکه میل جنسی، نه درجهت مثبت ودرست ، درفرد طغیان کرد، یک شیوه ی کنترل، آن است که مکان و وضعیت خود را تغییردهید وچند نفس عمیق بکشید. ” پیاده روی تند همراه با تنفس های عمیق” را دراین مواقع توصیه می شود.

• پاکسازی خون:

یکی دیگر از فواید تنفس عمیق ، پاکسازی خون می باشد. در زمان استنشاق هوای ناسالم، بدن تمام سموم موجود در خون را آزاد می‌سازد. تنفس عمیق می‌تواند به پاکسازی خون از هر ماده‌ی مضر و مواد زائد متابولیکی مانند دی‌اکسید کربن و منوکسید کربن کمک کند.

• تقویت عضلات بدن:

انجام تمرین تنفس عمیق با درگیر کردن عضلات می‌تواند به تقویت عضله‌ها و تناسب اندام کمک کند. فقط کافی است تمرین تنفس عمیق را دو بار در روز انجام دهید تا از فایده‌های آن برای حفظ قوت عضلات و تناسب اندام بهره‌مند شوید.

• کنترل هیجانهای عصبی:

هیجانهای عصبی منفی و به ویژه خشم و اضطراب، تنفس را بد و سطحی می کنند وفرد باید مراقب باشد که این هیجانها را در خود کنترل کند تا در نهایت سلامتی و طول عمر خود را حفظ کرده باشد. خوشبختانه تنفس صحیح و عمیق، خود عاملی باز دارنده برای این هیجانهاست. شاید خود شما هم بارها تجربه کرده باشید. وقتی عصبانی و خشمگین می شوید، اگر در حرکتید، بایستید؛ اگر ایستاده اید، بنشینید؛ اگر نشسته اید، دراز بکشید و بعد چند نفس عمیق بکشید. خیلی سریع خشم فروکش می کند و مسلماً شما با آرامش، بهتر و عاقلانه تر فکر می کنید و تصمیم می گیرید.

• رهایی:

رهایی با تنفس عمیق به آسانی به دست می آید. فرد با رهایی، از هر گونه وابستگی ذهنی فاصله می گیرد و با تنفس عمیق، خیلی آسان به این رهایی می رسد. یوگیها تنفس عمیق را راه مؤثر رهایی می دانند. بخش عظیمی از یوگا به معنی هماهنگی و تعادل روح بر عهده تنفس است.

• تقویت سیستم ایمنی:

هر چه فرد اکسیژن بیشتری دریافت کند سیستم ایمنی بدن‌ قوی‌تر می‌شود. تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بدن برای تولید ماده‌ی شفابخش کمک کند و عملکرد سلول‌های ایمنی را برای مبارزه با بیماری‌ها بهبود ببخشد.

• بهبود کیفیت خون:

تمرین تنفس عمیق می‌تواند باعث شود که اکسیزن بیشتری توسط بدن جذب شود و این به آرامی خون را از هر ماده‌ی مضر و سمی پاکسازی خواهد کرد. در طول تنفس عمیق، بدن مواد سمی را که به هموگلوبین‌های درون سلول‌های قرمز خون چسبیده‌اند از بدن خارج خواهد ساخت.

• آرامش:

مهمترین تأثیر تنفس عمیق که خیلی سریع هم به چشم می آید، آرامش است. با هر نفس عمیقی که می کشید هم ذهن آسوده تر می شود و هم جسم فرد، به ویژه در بازدمهای عمیق بدن شل و ریلکس و منبسط می شود

بین تنفس و انقباض عضلانی همیشه رابطه ای وجود دارد

هیجانهای عصبی منفی، تنفس را سطحی می کند و تنفس سطحی انقباض و گرفتگی عضلانی را موجب می شود که فرد دندانها را به هم بفشارد و دستها را مشت کند و ابروها را در هم می کشد. حتی ثابت شده است که در این حالت جدار معده جمع شده و کلیه چروک خوردگی پیدا می کند

کمک به برطرف کردن آسیب سلولی:

هر روز بدن ما در معرض مواد مضر بسیاری قرار دارد که باعث می‌شود بافت و سلول‌‌های بدن آسیب ببینند. تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بدن سرعت دهد تا اکسیژن بیشتری را جذب کند و این امر به ترمیم سلول‌ها و بافت‌ها کمک می‌کند چون اکسیژن اصلی‌ترین مولفه‌ی فرایند سوخت و ساز درون سلولی است

تنفس صحیح به تنفسی گفته می شود که هنگام عمل دم و باز دم شانه ها و قفسه سینه بالا نیایند و حرکت نکنند

اهمیت تنفس شکمی از دیدگاه اوشو:

هرکسی زباله‌ های بسیار در شکمش دارد، زیرا این تنها فضایی است در بدن که می‌توانی چیزها را درونش سرکوب کنی فضای دیگری وجود ندارد

اگر بخواهی هرچیزی را سرکوب کنی، باید در شکم سرکوب شود

اگر بخواهی گریه کنی،

همسرت مرده است، معشوقت مرده است، دوستت مرده است و ممکن است به‌نظر برسد که آدم ضعیفی هستی، پس گریه‌ات را سرکوب می‌کنی

آن گریه را کجا قرار خواهی داد؟

طبیعی است که باید در شکم سرکوب شود

این تنها مکان قابل دسترس در بدن است و هرکسی انواع عواطف را سرکوب کرده استــ. عشق، شهوت، خشم، اندوه، گریه ، حتی خنده

نمی‌توانی از ته دل بخندی”

به‌نظر بی‌ادبی و رکیک می‌رسد، “انسان با فرهنگی نیست یپس شما همه چیز را سرکوب کرده‌اید

به سبب این سرکوب،‌ نمی‌توانی عمیق تنفس کنی، باید سطحی نفس بکشی

زیرا اگر نفس‌های عمیق بکشی، آنوقت آن زخم‌های سرکوب شده انرژی خودشان را (برون_ریزی) آزاد خواهند کرد

هر کودک، وقتی به دنیا می‌آید با شکم نفس می‌کشد

به کودک در حال خواب نگاه کن

شکم او بالا و پایین می‌رود

هیچ کودکی از سینه نفس نمی‌کشد،

آنان اینک آزاد هستند، هیچ چیز سرکوب نشده است

وقتی که شکم سرکوب‌های زیاد در خودش داشته باشد،

به دو بخش تقسیم می‌شود

پایین‌تنه

بالاتنه

آنگاه تو یک‌نفر نیستی، دونفر هستی

پایین‌تنه بخش متروکه است

آن وحدت از دست رفته است

یک دوگانگی در وجودت وارد گشته است

بجای یک بدن، دو بدن حمل می‌کنی و همیشه فاصله‌ای بین این دو وجود خواهد داشت نمی‌توانی زیبا راه بروی

باید به نوعی پاهایت را حمل کنی

درواقع، اگر بدن یکی باشد، این پاها هستند که تو را حمل می‌کنند

اگر بدن به دو بخش تقسیم شده باشد، آنوقت تو باید پاهایت را حمل کنی مجبور هستی بدنت را بکِشانی

بدن مانند یک بارِ گران است

نمی‌توانی از یک پیاده‌روی خوب لذت ببری، نمی‌توانی از یک شنای خوب لذت ببری، نمی‌توانی از یک دویدن سریع لذت ببری، زیرا بدن یکی نیست

برای تمام این فعالیت‌ها، برای لذت‌ بردن از این‌ها، بدن باید دوباره یگانه شود

یک وحدت باید دوباره ایجاد شود شکم باید کاملاً پاکسازی شود

برای پاکیزه ساختن شکم نیاز به تنفس‌های بسیار عمیق است، زیرا وقتی که عمیقاً دم و بازدم انجام بدهی،

شکم هرآنچه را حمل می‌کند به بیرون پرتاب می‌کند

در وقت بازدم شکم خودش را آزاد می‌کند

اهمیت پرانایاما، و تنفس عمیق آهنگین در همین است

تاکید باید روی بازدم باشد تا هرآنچه را که شکم بی‌جهت انباشته کرده آزاد شود

و زمانیکه شکم عواطفی را در خودش حمل نکند، اگر دچاریبوست باشی،

ناگهان ازبین خواهد رفت

وقتی عواطف سرکوب‌شده در شکم وجود داشته باشند یبوست وجود دارد زیرا شکم برای داشتن حرکات خودش آزاد نیست

تو عمیقاً آن را کنترل کرده‌ای، نمی‌توانی آنرا آزاد بگذاری.

پس اگر عواطف سرکوب شوند، ‌یبوست وجود خواهد داشت

یبوست بیشتر یک بیماری ذهنی است تا جسمانی.