ترومبوسیتوز چیست؟

ترومبوسیتوز به تعداد زیاد پلاکت در خون اشاره دارد. پلاکت ها سلول های خونی موجود در پلاسما هستند که با چسبیدن به یکدیگر سبب توقف خون ریزی می شوند و لخته تشکیل می دهند. تعداد زیاد پلاکت ها می تواند منجر به شرایط خاصی از جمله سکته مغزی، حمله قلبی یا لخته شدن رگ های خونی شود. دو نوع ترومبوسیتوز وجود دارد: اولیه و ثانویه.

ترومبوسیتوز اولیه بیماری است که در آن سلول های غیر طبیعی در مغز استخوان باعث افزایش پلاکت ها می شوند. به این بیماری ترومبوسیتمی ضروری (یا ET) نیز گفته می  شود. علت آن ناشناخته است. این بیماری یک بیماری ارثی (ژنتیکی) محسوب نمی شود حتی اگر جهش های ژنی خاصی در خون یا مغز استخوان صورت گیرد.

ترومبوسیتوز ثانویه یا واکنشی ناشی از بیماری دیگری است که ممکن است بیمار از آن رنج ببرد، مانند:

• کم خونی به دلیل کمبود آهن
• سرطان
• التهاب یا عفونت
• جراحی، به ویژه طحال (برداشتن طحال)

علائم ترومبوسیتوز:

افرادی که سطح پلاکت بالایی دارند اغلب علائم یا علائمی ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، اغلب به لخته شدن خون مربوط می شوند. مثالها عبارتند از:

• سردرد.
• گیجی یا تغییر در گفتار.
• درد قفسه سینه.
• تنگی نفس و حالت تهوع.
• ضعف.
• درد سوزشی در دست یا پا.

به ندرت، سطح پلاکت بسیار بالا ممکن است باعث خونریزی شود. این می تواند باعث شود:

• خونریزی بینی
• کبودی.
• خونریزی از دهان یا لثه
• مدفوع خونی

مغز استخوان یک بافت اسفنجی در داخل استخوان های شماست. حاوی سلول های بنیادی است که می توانند به گلبول های قرمز، گلبول های سفید یا پلاکت تبدیل شوند. پلاکت‌ها به هم می‌چسبند و به خون کمک می‌کنند تا لخته‌ای تشکیل دهد که وقتی به رگ خونی آسیب می‌زنید، مانند زمانی که خود را بریدید، خونریزی متوقف می‌شود. ترومبوسیتوز زمانی رخ می دهد که بدن شما تعداد زیادی پلاکت تولید می کند.

ترومبوسیتوز واکنشی

این نوع شایع تر ترومبوسیتوز است. این ناشی از یک مشکل پزشکی زمینه ای است، مانند:

• از دست دادن خون
• سرطان.
• عفونت ها
• کمبود آهن.
• برداشتن طحال شما
• کم خونی همولیتیک – نوعی از کم خونی که در آن بدن شما گلبول های قرمز خون را سریعتر از تولید آنها از بین می برد که اغلب به دلیل برخی بیماری های خونی یا اختلالات خود ایمنی است.
• اختلالات التهابی، مانند آرتریت روماتوئید، سارکوئیدوز یا بیماری التهابی روده.
• جراحی و سایر انواع تروما.

ترومبوسیتمی ضروری:

علت این اختلال نامشخص است. اغلب به نظر می رسد که با تغییرات در ژن های خاص مرتبط باشد. مغز استخوان تعداد زیادی از سلول های تشکیل دهنده پلاکت ها را تولید می کند و این پلاکت ها اغلب به درستی کار نمی کنند. این نسبت به ترومبوسیتوز واکنشی خطر لخته شدن یا عوارض خونریزی را به همراه دارد.