آزمایش هپاتیت برای تشخیص انواع هپاتیت یا پیگیری روند درمان انجام می‌شود.

این آزمایش از جمله آزمایش‌های چکاپ کامل بدن است و در موارد زیادی مانند استخدام در برخی شغل‌های خاص باید انجام شود.

هپاتیت (Hepatitis) بیماری مربوط به التهاب کبد است که معمولاً به‌‌ دلیل عفونت ویروسی ایجاد می‌شود. اما عوامل دیگری هم ممکن است در به وجود آمدن بیماری هپاتیت نقش داشته باشند که از جمله این عوامل می‌توان به هپاتیت خودایمنی و هپاتیت ثانویه اشاره کرد.

در واقع هپاتیت ثانویه در نتیجه عوارض درمان، دارو، مواد سمی و الکل به ‌وجود می‌آید. در بیماری هپاتیت خودایمنی، بدن آنتی‌بادی‌ها را علیه بافت کبد تحریک می‌کند، در نتیجه سیستم ایمنی به کبد حمله می‌کند.

پزشک فوق تخصص کبد برای تشخیص هپاتیت از انواع ازمایش‌ها و روش‌های تشخیصی استفاده می‌کند. در ادامه این مطلب قرار است علاوه بر معرفی انواع هپاتیت، نکات ضروری در مورد آزمایش هپاتیت و نحوه انجام آن با شما صحبت کنیم.

از هپاتیت چه می‌دانید؟

کبد در قسمت راست فوقانی شکم قرار گرفته است و کارکردهای حیاتی زیادی دارد که بر متابولیسم کل بدن تاثیر می‌گذارند. از جمله وظایف کبد می‌توان به سم زدایی خون، ذخیره ویتامین‌ها، تولید هورمون‌ها، تولید صفرا و تجزیه کربوهیدرات، چربی و پروتئین اشاره کرد.

اختلال در عملکرد کبد بر سلامت کل بدن تأثیر می‌گذارد. هپاتیت بیماری خطرناکی است که باعث التهاب و آسیب به کبد می‌شود. ۵ نوع ویروس می‌توانند باعث ایجاد هپاتیت شوند که البته سه نوع از آن شایع‌ترند.

روش‌های درمان بیماری بسته به نوع هپاتیت بیمار متفاوت خواهد بود. با رعایت نکات بهداشتی، داشتن سبک زندگی سالم و ایمن‌سازی بدن می‌توان مانع از ابتلا به برخی شکل‌های هپاتیت شد.

انواع هپاتیت

عفونت‌های ویروسی کبد که به‌عنوان هپاتیت دسته‌بندی می‌شوند، پنج نوع هستند: هپاتیت A، B، C، D، و E. در هرکدام از انواع آن، ویروس متفاوتی عامل ایجاد هپاتیت‌های ویروسی هستند. برای مثال هپاتیت A یک بیماری کوتاه‌مدت حاد است.

درحالی‌که هپاتیت B، C و D بیشتر مزمن هستند. هپاتیت E معمولاً حاد است و در زنان باردار به‌شدت خطرناک است.

علاوه بر هپاتیت عفونی که در نتیجه ویروس ایجاد می‌شود، انواعی از هپاتیت غیرعفونی را هم داریم. یکی از عوامل ایجاد کننده هپاتیت غیرعفونی استفاده از الکل است. استفاده افراطی یا اوردوز دارو و مواد سمی از دیگر عوامل مسمویت هپاتیتی هستند.

گاهی سیستم ایمنی بدن، کبد را به اشتباه جسم خارجی در نظر گرفته و به آن حمله می‌کند. این حمله باعث التهاب کبدی خفیف تا شدید شده و عمدتا در فرآیند کارکرد کبد اختلال ایجاد می‌کند. این معضل معمولا در زنان سه برابر بیشتر از مردان مشاهده می‌شود.

چه زمانی به آزمایش هپاتیت نیاز پیدا می‌کنید؟

دوره نهفتگی هپاتیت باعث می‌شود که تا زمان حاد شدن عفونت هپاتیتی، فرد از بیماری خود خبر نداشته باشد. اگر عفونت هپاتیتی مزمن مثل هپاتیت B و C دارید، احتمالاً در اوایل بیماری نشانه و علائمی نخواهید داشت.

در این نوع هپاتیت‌ها، علائم بیماری پس از آسیب دیدن کبد و از کار افتادنش بروز می‌کنند. نشانه‌ها و علائم هپاتیت حاد به‌سرعت ظاهر می‌شوند که عبارت‌اند از:

خستگی

نشانه‌های شبه آنفلوانزا

تیرگی ادرار

مدفوع رنگ روشن

درد در شکم

از دست دادن اشتها

کاهش وزن بی‌دلیل

زرد شدن پوست و چشم‌ها که نشانه یرقان است.

حالت تهوع و استفراغ.

هپاتیت مزمن به‌تدریج رشد می‌کند؛ بنابراین نشانه‌ها و علائم‌ آن بسیار کمرنگ بوده و به‌راحتی قابل تشخیص نیستند. چنانچه با فرد مبتلا به هپاتیت در تماس بودید، از بیماری مقاربتی رنج می‌برید، داروهای غیرمجاز و مواد تزریق می‌کنید، یا مدت زمان طولانی است که دیالیز می‌شوید، احتمال بروز خطر ابتلا به عفونت هپاتیتی در شما بالا است.

در این هنگام است که انجام آزمایش هپاتیت می‌تواند احتمال وجود بیماری را در فرد مشخص کند. با انجام آزمایش خون سطح آنتی‌ ژن‌های سطحی ویروس بررسی می‌شوند.

اگر علائم هپاتیت را در خود دیدید باید به یک متخصص گوارش و کبد مراجعه کنید و برای انجام آزمایش هپاتیت اقدام کنید.

بهترین زمان برای آزمایش هپاتیت

در صورت مواجه با هر یک از موارد زیر بهتر است سریع‌تر برای انجام آزمایش هپاتیت اقدام کنید:

اگر در کبد خود احساس ناراحتی می‌کنید.

اگر همسر یا شریک جنسی‌تان مبتلا به هپاتیت است.

جریان طبیعی خون شما از حالت عادی خارج شده است.

بدن‌تان دچار عفونت می‌شود.

احساس خستگی دائمی دارید.

اشتهای‌ شما بی‌دلیل کاهش یافته است.

رنگ پوست‌تان زرد شده است.

احساس خارش شدید.

شایان ذکر است که موارد بالا صرفاً نشانه‌های ابتلا به هپاتیت هستند و تنها پس از انجام آزمایش هپاتیت و مشاهده نتیجه آزمایش می‌توانید از ابتلا به انواع هپاتیت مطمئن شوید. اما با بروز هرکدام از این علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و آزمایش هپاتیت را انجام دهید.

کیت تشخیص سریع هپاتیت (کیت خانگی آزمایش هپاتیت)

اگر به هر دلیلی امکان مراجعه به آزمایشگاه برای انجام آزمایش هپاتیت را ندارید، می‌توانید با استفاده از کیت خانگی آزمایش هپاتیت یا کیت تشخیص سریع هپاتیت در کوتاه‌ترین زمان ممکن، آزمایش هپاتیت را در خانه انجام دهید.

کار با کیت‌ تشخیص سریع هپاتیت ساده است و می‌توانید هر چند ماه یک‌بار آن را در خانه انجام دهید. مبنای تست در این کیت‌ها، اتصال آنتی‌بادی و آنتی‌ژن‌ها است.

نگران تداخل مصرف دارو با این آزمایش نباشید، چرا که داروهای مصرفی تأثیری روی جواب آزمایش نمی‌گذارد.

کیت آزمایش هپاتیت B و هپاتیت C برای افرادی که در سالن‌های آرایش مشغول کار هستند مثل آرایشگرها و ناخن‌کارها، تتوکارها، معتادین به مواد مخدری که در حال ترک هستند، افراد بالای ۱۳ سال، کسانی که روابط جنسی غیر امن دارند، آن‌هایی که حجامت می‌کنند و خانم‌هایی که قصد بارداری دارند، قابل استفاده است.